آزمون مهارت

الزامات عمومی آزمون مهارت-استاندارد 17043

selection use and interpretation of proficiency testing (pt) schemes

مقدمه


مقایسه هاي بین آزمایشگاهی با اهداف متعددي به کار می روند و استفاده از آنها در سطح بین المللی در حال گسترش است. اهداف مهم مقایسه هاي بین آزمایشگاهی شامل موارد زیر است:
الف- ارزیابی عملکرد آزمایشگاه ها براي انجام آزمون ها، یا اندازه گیري هاي خاص و پایش عملکرد مستمر آزمایشگاه ها
ب- شناسایی مشکلات آزمایشگاه ها و انجام اقداماتی براي بهبود که به عنوان مثال میتواند مربوط به روش هاي اجرایی نامناسب اندازه گیري، اثربخشی آموزش کارکنان و نظارت یا کالیبراسیون تجهیزات باشد
ج- ایجاد اثربخشی و سازگاري روشهاي آزمون یا اندازه گیري
د- اعتمادسازي بیشتر براي مشتریان آزمایشگاه
و- آموزش آزمایشگاه هاي مشارکت کننده بر پایه نتایج چنین مقایسه هایی

ه- شناسایی تفاوت هاي بین آزمایشگاهی
ز- صحه گذاري ادعاهاي عدم قطعیت
ح- ارزیابی مشخصه هاي عملکردي یک روش – اغلب به عنوان روشهاي مشترك تشریح شده
ط- تخصیص مقادیر به مواد مرجع و ارزیابی مناسب بودن آنها براي استفاده در روش هاي اجرایی آزمون یا
ي- پشتیبانی از بیانیه برابري اندازه گیري هاي موسسه هاي ملی اندازه شناسی از طریق ” مقایسه هاي کلیدي” اندازه گیري خاص و مقایسه هاي تکمیلی انجام شده از طرف دفتر بین المللی اوزان و مقیاسها (BIPM) و سازمان هاي اندازه شناسی منطقه اي وابسته.
همان طور که در بندهاي “الف” تا ” ز ” فهرست شده است، آزمون مهارت، شامل کاربرد مقایسه هاي بین آزمایشگاهی، براي تعیین عملکرد آزمایشگاه میشود. معمولا آزمون مهارت در مورد بندهاي “ح”، “ط” و “ي” کاربرد ندارد زیرا فرض میشود که در این موارد آزمایشگاه صلاحیت دارد، اما میتواند در اثبات صلاحیت آزمایشگاه، به طور مستقل نیز مورد استفاده قرار گیرند. الزامات این استاندارد در بندهاي “ح”، “ط” و “ي” میتواند در بسیاري از طرحریزي هاي فنی و فعالیت هاي عملیاتی کاربرد داشته باشد. نیاز به اعتماد مداوم در مورد عملکرد آزمایشگاه، نه تنها براي آزمایشگاه ها و مشتریان آنهـا ، بلکـه بـراي سـایر، نهادهاي تایید صلاحیت مانند تنظیم کنندگان مقررات  طرف هاي ذینفع آزمایشگاه و سایر سازمانهایی که  الزامــــات مربــــوط بــــه آزمایشــــگاههــــا را تعیــــین مــــیکننــــد، ضــــروري اســــت . اســــتاندارد ایران – ایزو- آي اي سی 17011 نهادهاي تایید صلاحیت را ملزم میکند که مشارکت و عملکرد آزمایشگاهها را در آزمون مهارت در نظر داشته باشند. براي سایر فعالیـت هـاي ارزیـابی انطبـاق ، نظیـر با زرسـی یـا گـواهی محصول، نیاز روبهرشدي براي آزمون مهارت وجود دارد. بیشتر الزامات این استاندارد در زمینه هاي جدیـد، بـه خصوص راجع به مدیریت، طرح ریزي و طراحی، کارکنـان ، تضـمین کیفیـت ، محرمـانگی و دیگـر جنبـه هـا ي مقتضی، کاربرد دارد.  

این استاندارد براي همه طرفهاي ذینفع، مبناي استواري براي تعیین صلاحیت سازمان هایی که آزمون مهارت انجام میدهند، فراهم میکند. به همین منظور، این استاندارد جایگزین هر دو قسمت مدرك راهنمایی هایی شامل تنها نه ISO/IEC Guide 43 : 1997 راهنماي. است شده ISO/IEC Guide 43 : 1997 در خصوص تدوین و اجراي آزمون مهارت و انتخاب و استفاده از آزمون مهارت توسط نهادهاي تایید صلاحیت آزمایشگاهی است، بلکه داراي توضیحات سودمندي در ارتباط با انواع رایج آزمون مهارت نیز هست. این استاندارد، اصول مربوط به اجراي آزمون مهارت شرح داده شده در راهنماي 1997 : 43 Guide IEC/ISO را که در اطلاعات مندرج در پیوستهاي الف تا ج، در خصوص انواع رایج الگوهاي آزمون مهارت
، راهنماي روشهاي آماري مناسب، انتخاب و استفاده از الگوهاي آزمون مهارت توسط آزمایشگاهها، نهادهاي تایید صلاحیت، نهادهاي تنظیم کننده مقررات و سایر طرف هاي ذینفع ارائه شده است را حفظ و روزآمد کرده است.