پایداری فرآیند process stability
اندازه گيري يک فرايند است و پارامترهاي مربوط به صحت و دقت آن به مرور تغيير خواهند کرد. بنابراين پايداري آن همانند هر فرايند ديگر بايد در طول زمان، تحت مراقبت و کنترل قرار گيرد. بررسي پايداري فرايند اندازه گيري بر اساس دو مشخصه مهم آن يعني دقت و صحت انجام مي شود. بنابراين هرگاه در طول زمان، دقت و صحت يک فرايند اندازه گيري تغيير نکند ميتوان گفت فرايند اندازه گيري از پايداري مناسبي برخوردار است.
یکی از روش هاي بررسي پایداری فرآیند يک سيستم اندازه گيري نمايش گرافيکي نتايج آزمون با توجه به زمان يا توالي اندازه گيري ها مي باشد.
نمودارهاي کنترل دقت و صحت براي تعيين تحت کنترل قرار داشتن سيستم اندازه گيري و قابل قبول بودن نتايج توليد شده مورد استفاده قرار مي گيرند. نمودارهاي کنترلي، ابزاري جهت تشخيص الگوي نوسان نامعين (تصادفي) از نوسان معين با دليل معلوم يا سيستماتيک را فراهم مي کند. اين تکنيک، داده هاي آزمايش شده از يک فرآيند يا روش را به نحوي نمايش مي دهد که امکان مقايسه گرافيکي نوسان کليه نتايج آزمون با نوسان ميانگين يا مورد انتظار گروه هاي کوچک داده ها فراهم مي شود و در حقيقت يک تجزيه و تحليل گرافيکي از ميزان نوسان را نشان مي دهد. مقدار ميانگين محاسبه مي شود و پراگندگي مشخص ميگردد. در بيشتر موارد حدود هشدار 2 ± انحراف استاندارد و حدود اقدام 3 ± انحراف استاندارد در هر طرف ميانگين در نظر گرفته مي شوند. از آنجايي که توزيع ميانگين ها به صورت نرمال است، احتمال خروج نتايج از حدود کنترل به سادگي قابل محاسبه است. اگر اندازه گيري تحت کنترل باشد، نتايج تقريباً هميشه داخل حدود کنترل قرار مي گيرند.
پايداري آماري از طريق نمودارهاي كنترلي قابل تجزيه و تحليل است. نمودارهاي آماري همچنين تفكيكي را بين علل تصادفي و علل سيستماتيک ايجاد مي نمايند. در مطالعه پايداري يك سيستم اندازه گيري، نياز به محاسبه عددي مقدار پايداري سيستم نمي باشد زيرا با استفاده از نمودار كنترل آماري ميتوان بهبود يا بدتر شدن سيستم اندازه گيري را مشاهده نمود.
براي بررسي پايداري سيستم اندازه گيري:
- ابتدا بايد يک ماده مرجع انتخاب کرده.
- آن را در فواصل زماني مختلف مورد اندازه گيري قرار داد.
- در هر بار اندازه گيري، ماده مرجع بين 3 تا 9 بار اندازه گيري مي شود.
- اين کار در فواصل زماني مختلف و معموالً بين 25 تا 30 بار تکرار مي شود.
