مقدمه ای بر آزمون مهارت

مقدمه ای بر آزمون مهارت

نقش PT در سیستم مدیریت

برای آزمایشگاه مهم است برای نظارت بر اعتبار اندازه‌ گیری‌ ها، یک سیستم تضمین کیفیت (QA) را پیاده‌ سازی کند که شامل نظارت بر عملکرد با مقایسه با نتایج آزمایشگاه‌ های دیگر در صورت وجود داشتن و مناسب بودن است. برای آزمایشگاه ­هایی که دارای تایید صلاحیت هستند یا به دنبال تایید صلاحیت هستند، شرکت در آزمون مهارت جنبه مهمی از الزامات است. برای شرکت آزمایشگاه‌ ها در PT یا ILC دیگری، الزام ISO/IEC 17025  و ISO 15189  است. فقط در ISO 15189، استفاده از رویکردهای جایگزین در زمانی که ILC در دسترس نیست، مشخص شده است. فراهم کنندگان PT که الزامات ISO/IEC 17043 را برآورده می کنند، واجد شرایط در نظر گرفته می شوند.

آزمون مهارت نقش بسیار ارزشمندی ایفا می­ کند زیرا شواهد عینی در نظارت بر صلاحیت شرکت کننده ارائه می ­دهد. این شواهد می‌ تواند برای بهبود عملکرد شرکت‌ کننده و/ یا اطمینان به توانایی شرکت‌ کننده برای انجام یک اندازه‌ گیری خاص مورد استفاده قرار گیرد.

علاوه بر این، مشارکت در طرح‌ های PT نه تنها اطلاعاتی را در مورد عملکرد روش اندازه‌ گیری، بلکه در مورد سایر جنبه‌ های سیستم مدیریت مانند نمونه‌ گیری، دریافت / رسیدگی به نمونه، پردازش داده‌ ها، تفسیر نتایج، گزارش نتایج و … ارائه می‌ دهد. بسیار مهم است که آزمایشگاه یک استراتژی مرتبط برای مشارکت در طرح های PT تنظیم کند .

PT فرصتی برای مقایسه داده ­های شرکت کنندگان با مقادیر اختصاص داده شده (یا سایر معیارهای عملکرد) یا با عملکرد آزمایشگاه ­های همتا فراهم می­ کند. نتایج حاصل از یک طرح PT به شرکت کنندگان اطمینان می ­دهد که عملکرد آن ها رضایت بخش است یا هشدار می ­دهد که بررسی مشکلات احتمالی مورد نیاز است.

مهم است تاکید شود که هدف از مشارکت در PT فقط نمره عملکرد نیست، بلکه در مورد توانمند ساختن شرکت‌ کننده برای یادگیری از مشارکت خود در طرح‌ های PT و استفاده از این اطلاعات برای بهبود کیفیت اندازه‌ گیری‌ های خود است.

اگرچه هدف اصلی یک طرح PT ارزیابی عملکرد شرکت کنندگان است، اما مزایای بسیار دیگری نیز وجود دارد که در فصل 6 به تفصیل توضیح داده شده است.

 

انواع طرح های PT

انواع مختلفی از طرح‌ های PT موجود است که هر کدام حداقل بر اساس یک عنصر از هر یک از چهار ویژگی زیر است:

نوع نتیجه مورد انتظار

الف) کیفی: نتایج آزمون­ های کیفی در مقیاس­ های طبقه ­ای (اسمی) یا ترتیبی مشخص می­ شود که شامل:

– طرح‌های PT که نیاز به گزارش در مقیاس طبقه‌ بندی دارند (گاهی اوقات «اسمی» نامیده می‌ شود)، که در آن مقدار مشخصه بزرگی ندارد (مانند یک نوع ماده یا موجود زنده).

– طرح‌ های PT برای وجود یا عدم وجود یک مشخصه، خواه با معیارهای ذهنی یا با بزرگی سیگنال از یک روش اندازه‌ گیری تعیین شود که می­ توان به عنوان یک مورد خاص از یک مقیاس طبقه ­ای یا ترتیبی، با تنها دو مقدار در نظر گرفت (همچنین “دوگانه” یا باینری نامیده می­ شود).

– طرح‌ های PT که نیاز به نتایج گزارش‌ شده در مقیاس ترتیبی دارند، که می‌ توان آن‌ ها را بر اساس بزرگی مرتب کرد، اما هیچ رابطه حسابی بین نتایج مختلف وجود ندارد. به عنوان مثال، “بالا، متوسط و پایین” یک مقیاس ترتیبی را تشکیل می­ دهند.

ب) کمی: نتایج عددی هستند و عموماً در یک مقیاس فاصله ­ای یا نسبتی گزارش می ­شوند.

نکته 1: مقیاس فاصله ای مقیاس اندازه گیری است که در آن فاصله معینی در امتداد مقیاس صرف نظر از اینکه در کجای مقیاس قرار دارید به یک معناست، اما جایی که “0” در مقیاس نشان دهنده عدم وجود پارامتر در حال اندازه گیری و در آن نیست. که نسبت ها تفسیر ثابتی ندارند. مقیاس های درجه حرارت فارنهایت و سانتیگراد نمونه هایی از مقیاس های فاصله ای هستند.

نکته2:  مقیاس نسبت مقیاس اندازه گیری است که در آن فاصله معینی در امتداد مقیاس بدون توجه به اینکه در کجای مقیاس قرار دارید به همان معناست و در جایی که “0” در مقیاس نشان دهنده عدم وجود پارامتر در حال اندازه گیری است و نسبت ها معنای ثابتی دارند، به عنوان مثال. یک “4” در چنین مقیاسی به معنای دو برابر بیشتر از “2” و “8” دو برابر بیشتر از “4” است. مقیاس کلوین برای دما نمونه ای از مقیاس نسبت است.

ج) تفسیری: هیچ اندازه گیری در کار نیست. قلم PT یک شی، یک نتیجه اندازه گیری، مجموعه ­ای از داده­ ها یا مجموعه دیگری از اطلاعات است که نیاز به قضاوت در صلاحیت شرکت کننده دارد.

 

تواتر

الف) تمرین یکباره: اقلام آزمون مهارت به عنوان یک تمرین یکباره ارائه می ­شود.

ب) پیوسته: اقلام آزمون مهارت به طور منظم ارائه می­ شود.

 

قالب توزیع آزمون مهارت

1) ترتیبی: قلم آزمون مهارت که باید اندازه گیری شود به طور متوالی از یک شرکت کننده به شرکت کننده بعدی در گردش است. در این مورد ممکن است قلم PT قبل از اینکه به شرکت‌ کننده بعدی منتقل شود به فراهم کنندگانPT بازگردانده شود تا مشخص شود آیا تغییراتی در قلم PT رخ داده است یا خیر. همچنین ممکن است شرکت کنندگان در یک مکان مشترک برای اندازه گیری همان قلم PT همگرا شوند.

2) همزمان: در رایج ترین PT ها، نمونه ­های فرعی انتخاب شده به طور تصادفی از یک ماده فله همگن به طور همزمان بین شرکت کنندگان برای اندازه گیری همزمان توزیع می­ شود. پس از دریافت نتایج، فراهم کنندگانPT بر اساس تکنیک‌ های آماری، عملکرد هر شرکت‌ کننده منفرد و کل گروه را ارزیابی می‌ کنند.

 

فرآیندهای آزمون مهارت

الف) پیش تحلیلی : در این نوع طرح PT، قلم PT می ­تواند یک شی باشد که شرکت کننده باید تصمیم بگیرد که کدام اندازه گیری باید انجام شود و یا چه مجموعه ­ای از داده ­ها یا اطلاعات دیگر (به عنوان مثال مطالعه موردی) نیاز است. همچنین ممکن است این روش نمونه برداری باشد که برای جمع آوری نمونه­ ها برای اندازه گیری در آزمایشگاه استفاده می ­شود.

ب) تحلیلی: تمرکز به طور خاص بر روی فرآیند تحلیلی است.

ج) پس تحلیلی: در این نوع طرح PT، قلم PT می ­تواند مجموعه ­ای از داده ها باشد که از شرکت کننده خواسته می ­شود درباره آن نظر یا تفسیری ارائه دهد.

این سه فرآیند نشان دهنده سه فاز در یک چرخه اندازه گیری کامل هستند. یک طرح PT می تواند برای رسیدگی به یک یا چند مرحله یا بخش های یک فاز خاص طراحی شود.

یکی از کاربردهای ویژه PT، که اغلب PT “کور” نامیده می­ شود، در جایی است که قلم PT از اقلام معمولی مشتری یا نمونه­ های دریافت شده توسط شرکت کننده قابل تشخیص نیست. همه انواع طرح­ های PT که در بالا ذکر شد می­ توانند به عنوان یک PT کور سازماندهی شوند.

استاندارد “17043 “ارزیابی انطباق-الزامات عمومی آزمون مهارت را بیان می کند.

برای راهنمایی بیشتر می توانید پست “آزمون مهارت و مقایسه بین آزمایشگاهی: راهنمای نهایی ISO/IEC 17025″ را مطالعه نمایید.